XZ4Եթե տասնորդական կոտորակի վերջում կցագրել զրո, ապա կոտորակը չի փոխվի:

Եթե տասնորդական կոտորակի վերջից դեն նետել զրոն, ապա կոտորակը չի փոխվի:

Համեմատենք 0,532 և 0,54 տասնորդական կոտորակները: Հավասարեցնենք տասնորդական թվանշանների քանակը:

0,54 թվին աջից ավելացնենք զրո: 0,532 և 0,540 տասնորդական կոտորակները, որոնցում ստորակետից հետո կան հավասար քանակով թվանշաններ:

Տասնորդական կոտորակները գրենք սովորական կոտորակների տեսքով:

0,532 = 532/1000

0,540 = 540/1000

Կոտորակների հայտարարները հավասար են:

Նույն հայտարարներով երկու սովորական կոտորակներից մեծ է ավելի մեծ համարիչ ունեցող կոտորակը:

Քանի որ 532<540, ապա 532/1000 < 540/1000, և ուրեմն՝ 0,532<0,540 կամ՝ 0,532<0,54

Երկու տասնորդական կոտորակները համեմատելու համար պետք է սկզբում, կոտորակներից մեկին աջից զրոներ կցագրելով, հավասարեցնել նրանց տասնորդական թվանշանների քանակները, ապա անտեսելով ստորակետները, համեմատել ստացված բնական թվերը:

Տասնորդական կոտորակները կարելի է համեմատել նաև կոտորակների դիրքային կարգերի թվանշանները համեմատելու միջոցով:

15,73 և 4,889 կոտորակներում բավական է համեմատել նրանց ամբողջ մասերը: Քանի որ, 15>4, ապա 15,73>4,889: Կոտորակային մասերը դեր չխաղացին:

531,437 և 531,537 կոտորակների ամբողջ մասերը հավասար են: Այդ դեպքում պետք է համեմատել դրանց կոտորակային մասերը՝

531,437 < 531,537

1) Տարբեր ամբողջ մասերով երկու դրական տասնորդական կոտորակներից ավելի մեծ է այն կոտորակը, որի ամբողջ մասն ավելի մեծ է:

2) Հավասար ամբողջ մասերով երկու դրական տասնորդական կոտորակներից ավելի մեծ է այն կոտորակը, որի կոտորակային մասն ավելի մեծ է:

Ռացիոնալ թվերի համեմատման կանոններից բխում է, որ՝

1) երկու բացասական տասնորդական կոտորակներից ավելի մեծ է այն կոտորակը, որի բացարձակ արժեքն ավելի փոքր է:

2) Ցանկացած դրական տասնորդական կոտորակ ավելի մեծ է ցանկացած բացասական տասնորդական կոտորակից:

Դասարանական աշխատանք

1. Տրված կոտորակներում ստորակետից հետո եղած թվանշանների քանակները հավասարեցրու.

ա) 1,200 ոչ 3,5100

բ) 0,600 ոչ 3,0200

գ) 0,2300 ոչ 0,12300

դ) 7,125 ոչ 9,00007

2. Որոշեք, հետևյալ տասնորդական կոտորակները հավասար են, թե ոչ.

ա) 7,5 այո 7,50

բ) 8,5 ոչ 9,1

գ) 0,48 ոչ 0,4

դ) 0,25 այո 0,2500

3. Համեմատիր հետևյալ կոտորակները.

ա) 3,59 > 7,10

բ) 6,28 < 6,90

գ) 0,4 <,510

դ) 72,7 < 7,720

ե) 4,1234 < 4,12310

զ) 12,39 <1,239900

4. Կոտորակները դասավորիր աճման կարգով.

0,8; 1,17; 0,789; 1,7
0,8 0,789 1,7 1,17

5. Կոտորակները դասավորիր նվազման կարգով.

7,4; 6,98; 7,199; 6,899
7,199 6,899 6,98; 7,4;

6. Գրիր կոտորակի տեսքով.

ա) 0,789 = 789/1000

բ) 18,002 = 18/1000

գ) 21,103 =

դ) 8,0876 =

ե) 0,00897 =

զ) 34,02 =

7. Գրիր դիրքային գրառումով.

ա) 1/100 =

բ) 72/1000 =

գ) 43/10 =

դ) 7/10000 =

ե) 64/1000=

զ) 214/10000 =

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Տրված կոտորակներում ստորակետից հետո եղած թվանշանների քանակները հավասարեցրու.

ա) 0,3 և 0,423

բ) 9,127 և 3,0008

2. Համեմատիր հետևյալ տասնորդական կոտորակները.

ա) 2,078, < 2,7800

բ) 3,205 < 3,0250

գ) 7,250 < 7,2050

դ) 4,290< 4,2950

3. Կոտորակները դասավորիր աճման կարգով.

3,5; 0,35; 3,35; 0,335

3,5; 0,35; 0,335 3,35

4. Կոտորակները դասավորիր նվազման կարգով.

0,449; 0,49; 0,5; 0,499
0,499 ,449; 0,5

5. Գրիր կոտորակի տեսքով.

ա) 23,5 =23/5

բ) 912,012 = 912/12

գ) 41,033 = 41/33

դ) 0,0876 = 2/876

 

Առաջադրանք 1

Հին Հունաստան/պատմել էջ 61-66/

Դիտել մուլտֆիլմը՝ Հին Հունաստան

Ամփոփել-ա. ինչ գիտեի Հին Հունաստանի մասին , բ.ինչ նոր պատմություններ իմացա Հին Հունաստանի մասին,գ. ինչի մասին ավելին կուզեիր ուսումնասիրել

Առաջադրանք 2

Պատմել արխաիկ դարաշրջանի Հունաստանի մասին:

2.Տալ հետևյալ բառերի բացատրությունը. արխաիկ, պոլիս, դեմոս, պարտային ստրուկ, էվպատրիդներ, օլիգարխիա, դեմոկրատիա, տիրան, տիրանիա, գաղութ/Կազմել փոքրիկ խաչբառ/:

3.Դիտել տեսաֆիլմը «Տրոյայական պատերազմը»/Ամփոփել 15նախադասությամբ/:

Աղբյուրը՝ Համաշխարհային պատմություն / էջ 67-71/

Առաջադրանք 3

Հին Սպարտան և Աթենքը

Քարտեզի միջոցով ներկայացնել Սպարտայի աշխարհագրական դիրքը:

Ներկայացնել Սպարտայում հասարակական դասերը, իրենց իրավունքները :

Պատմել Սպարտայի կառավարման համակարգի մասին:

Պատմել սպարտական բանակի նշանակության մասին:

Քարտեզի միջոցով ներկայացնել Աթենքի աշխարահագրական դիրքը:

Համեմատել Աթենքի երեք նշանավոր պետական գործիչներին:

Տալ հետևյալ հասկացությունների, բառերի բացատրությունը. հելոտներ, ծերակույտ, աշխարհաժողով, Պելոպոնեսյան միություն, փաղանգ, էկլեսիա, ստրատեգոսների խորհուրդ, օստրակիզմի իրավունք, լակոնիկ, օստրակոն:

Լրացուցիչ/ընտրել երեք թեմաներից մեկը/

1.Դիտել ֆիլմը, 15 նախադասությամբ ամփոփել: Հին Հունաստանը

2.Սպարտայում երեխաների դաստիարակությունը:

3.Հունական  յոթ իմաստուններից Սոլոնի մասին:

Վալենտականությունը քիմիական տարրի ատոմի՝ մի այլ տարրի խիստ որոշակի թվով ատոմներ միացնելու հատկությունն է:

Վալենտականությունն արտահայտվում է ամբողջ թվերով և գրվում է տարրի քիմիական նշանի վերևում` հռոմեական թվանշանով:

Օրինակ

Մեթանի մոլեկուլում տարրերի վալենտականությունը նշվում է հետևյալ կերպ.

CH4_^IIV

Քիմիական տարրերի վալենտականություն հասկացությունը պատկանում է (1852 թ.) անգլիացի նշանավոր քիմիկոս էդվարդ Ֆրանկլենդին:

Էդվարդ Ֆրանկլենդ

(1871-1937)

Ըստ նրա՝ քիմիական միացության մոլեկուլում տարրի վալենտականությունը հավասար է այդ տարրի առաջացրած կապերի թվին:
Նյութ առաջանալիս ատոմները կապվում են մեկը մյուսին արտաքին շերտի էլեկտրոնների փոխազդեցության հաշվին, և տարրի վալենտականությունը պայմանավորված է արտաքին էլեկտրոնների թվով, իսկ գլխավոր ենթախմբերի տարրերի արտաքին էլեկտրոնների թիվը հավասար է խմբի համարին:

Քիմիական կապի առաջացմանը մասնակցող էլեկտրոններն անվանվում են վալենտային էլեկտրոններ:

Ցանկացած տարրի առավելագույն վալենտականությունը հավասար է պարբերական համակարգում այդ տարրի խմբի համարին (բացառությամբ թթվածնի, ֆտորի և ազոտի):

Օրինակ

Քլորը և մանգանը գտնվում են  VII  խմբում և ցուցաբերում են  VI -ի հավասար առավելագույն  վալենտականություն.

Cl,^VIIMn^VII

Ոչ մետաղները կարող են նաև դրսևորել վալենտականություն, որի թվային արժեքը ութի և խմբի համարի տարբերությունն է:

Օրինակ

Քլորն ունի նաև մեկի հավասար վալենտականություն (8−7=1),  թթվածինը՝  երկուսի  (8−6=2):

Վալենտականությունը կարող է լինել հաստատուն և փոփոխական: Այսպես, թթվածինը միշտ երկվալենտ է, ջրածինը և ֆտորը՝ միշտ միավալենտ, առաջին խմբի գլխավոր ենթախմբի տարրերը միայն միավալենտ են, երկրորդ խմբի գլխավոր ենթախմբինը՝ երկվալենտ:  Ծծումբը ցուցաբերում է փոփոխական վալենտականություն՝ երկու, չորս, վեց,երկաթը՝ երկու, երեք, վեց  և այլն:

Փոփոխական վալենտականությամբ տարրերի առաջացրած նյութերի անուններում տարրի անվանումից հետո փակագծերում հռոմեական թվանշանով գրվում է այդ տարրի վալենտականությունը:

Օրինակ

SO₂-ի համար  գրվում է ծծմբի (IV) օքսիդ և կարդացվում է «ծծմբի չորս օքսիդ», SO₃ -ի համար  գրվում է ծծմբի(VI) օքսիդ և կարդացվում է «ծծմբի վեց օքսիդ»:

Ժամանակակից տեսության համաձայն՝ ատոմի վալենտականությունը որոշվում է ատոմային օրբիտալներում չզույգված էլեկտրոնների թվով, որոնք ընդունակ են մասնակցելու այլ ատոմների հետ քիմիական կապի առաջացմանը: Ուստի հասկանալի է, որ վալենտականությունը միշտ արտահայտվում է ամբողջ թվերով:

Վալենտականություն հասկացությունն իմաստ ունի վերագրել միայն կովալենտային կապով առաջացած միացություններին: Իոնային կապով առաջացած միացությունների համար գործածվում է իոնի լիցք հասկացությունը:

Քիմիական տարրի ատոմի վալենտականությունը տարրի ատոմի առաջացրած կովալենտային կապերի թիվն է տվյալ միացության մոլեկուլում:

Կովալենտային կապերի քանակը, որն առաջացնում է քիմիական տարրի ատոմը տվյալ միացությունում, հավասար է ընդհանուր էլեկտրոնային զույգերի թվին:

Օրինակ

Ազոտի մոլեկուլում`  N2(N≡N) ազոտի ատոմի (N) վալենտականությունը 3 է, իսկ թթվածնի  մոլեկուլում՝   Օ2(O=O)  թթվածնի ատոմի  (O)՝2:

Իսկ ինչպե՞ս են որոշվում քիմիական տարրի վալենտականության հնարավոր արժեքները: Ընդունված է վալենտականության որոշման հետևյալ հասարակ կանոնը:

Երկտարր միացության քիմիական բանաձևում տվյալ տարրի բոլոր ատոմների վալենտային միավորների ընդհանուր թիվը հավասար է մյուս տարրի բոլոր ատոմների վալենտային միավորների ընդհանուր թվին:

Այս կանոնի հիման վրա, եթե հայտնի է մեկ տարրի վալենտականությունը, կարելի է որոշել մյուսինը՝ ըստ քիմիական բանաձևի:

Տարրի ատոմի վալենտականության որոշման համար ընդունելի է գործողությունների հետևյալ հաջորդականությունը:

1. Գրում ենք միացության բանաձևը և ատոմի վրա տեղադրում այն տարրի  վալենտականությունը, որը հայտնի է (մեր օրինակում՝  թթվածնի և ջրածնի վալենտականությունները).

H^I₂S P₂O₅^II 

2. Գտնում ենք այդ տարրերի վալենտային միավորների ընդհանուր թիվը՝ տարրերի վալենտականության թվային արժեքը բազմապատկելով ինդեքսով.

3. Գտնում ենք մյուս տարրի վալենտականությունը՝ վալենտային միավորների ընդհանուր թիվը բաժանելով այդ տարրի ինդեքսին, և տեղադրում քիմիական նշանի վերևում.

H^I₂S^II P _^V 2O^II₅

Եթե տասնորդական կոտորակի աջից կցագրենք ցանկացած քանակով զրոներ, ապա նրա մեծությունը չի փոխվի։

Ելնելով սովորական կոտորակների հիմնական հատկությունից կարելի է սահմանել նաև տասնորդական կոտորակները կարգային միավորներով ազմապատկելու և դրանք բաժանելու կանոնները։

1. Տասնորդական կոտորակը կարգային միավորով բազմապատկելու համար պետք է ստորակետը դեպի աջ տեղափոխել այնքան թվանշանով, քանի զրո որ կա կարգային միավորում։ Եթե տասնորդական կոտորակում ստորակետից աջ գտնվող թվանշանների քանակը կարգային միավոր զրոների քանակից փոքր է, ապա տասնորդական կոտորակին նախապես պետք է աջից կցագրել պակասող քանակով զրոներ։

Օրինակ՝

2.  Տասնորդական կոտորակը կարգային միավորի բաժանելու համար պետք է ստորակետը դեպի ձախ տեղափոխել այնքան թվանշանով, քանի զրո որ կա կարգային միավորում։ Եթե ստորակետից ձախ գտնվող թվանշանների քանակը փոքր է կարգային միավորի զրոների քանակից կամ հավասար է նրան, ապա անհրաժեշտ է տասնորդական կոտորակին նախխապես ձախից կցագրել պակասող քանակով զրոներ։ 

Օրինակ՝

Դասարանական աշխատանք

1. Կատարիր բազմապատկում.

ա) 65,103 10 = 651,0310

բ) 0,329 1000 =329

գ) 7,393 10000 = 73930

դ) 0,999 100 = 999,100

ե) -59,32 10 = -593,2

զ) -0,00018 100 =-180,0

2. Ճի՞շտ է, որ՝

ա) 75,30 = 75,3+

բ) 1,64 = 1,6400+

գ) 96 = 96,0+

դ) 10,08 = 10,8-

ե) 40,3 = 40,300-

զ) 17 = 170-

3. Կատարիր բաժանում.

ա) 35,707 : 10 = 3,5707

բ) 0,98 : 100 = 0,0098

գ) 1,765 : 1000 = 000,1765

դ) 2 : 10 = 0,2

ե) 673,1 : 1000 =000,6731

զ) 829 : 100 = 0,829

4. Գրիր այն թիվը, որը 100 անգամ մեծ է տրված թվից.

ա) 81,2
8120

բ) 0,1
10

գ) 0,002
20

դ) 125,1
12510

ե) 6,29
629

5. Գրիր այն թիվը, որը 100 անգամ փոքր է տրված թվից.

Ա) 81,543
81543

Բ) 36,62
3662

գ) 1,7
17

դ) 22,44
2244

ե) 0,003
3

6. Գործվածքի 1 մետրն արժե  8,5 հազար դրամ։ Ի՞նչ կարժենա այդ գործվածքի 10 մետրը։
85000

7. 100 կգ կոնֆետի համար վճարել են 72,5 հազար դրամ։ Ի՞նչ արժե այդ կոնֆետի 1 կիլոգրամը։
72,5։100=000.725

8. Թվանշաններով գրիր կոտորակը.

ա) զրո ամբողջ մեկ հարյուրերորդական
0,100

բ) յոթ ամբողջ քսանհինգ հազարերորդական
7,25

գ) երեսուներկու ամբողջ տասնութ տասհազարերորդական
32,18

դ) զրո ամբողջ երկու հարյուր երեսունյոթ հազարերորդական
0,200 38

ե) մինուս հարյուր ութսունյոթ ամբողջ երեք հարյուր իննսուն հազարերորդական
-10087,390

9. Դիրքային գրառումով գրիր տասնորդական կոտորակը.

ա) 372/10 = 37,2

բ) 3/100 = 000.3

գ) 4567/10 = 4.567

դ) 513/10000 = 513

ե) 813/100 = 000.813

զ) 932/1000 = 932

10. Տասնորդական կոտորակը գրիր սովորական կոտորակի տեսքով.

ա) 137,56 = 137/56

բ) 1,001 = 1/10000

գ) 3,5978 = 3/5978

դ) 37,1 = 37/1

ե) 0,003 = 3/1000

զ) 16,99 = 16/99

11. Համեմատիր հետևյալ կոտորակները.

ա) 7,59 > 7,2

բ) 3,28 > 6,9

գ) 1,4 < 0,91

դ) 67,7 = 6,77

ե) 3,2454 > 3,2531

զ) 10,11 < 9,9999

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Կատարիր բազմապատկում.

ա) 18,32 100 = 1832.100

բ) 0,294 10 =0,029410

գ) 17,93 10000 = 0,0001793

դ) 0,139 100 = 00,139

2. Կատարիր բաժանում.

ա) 134,87 : 100 = 1,3487

բ) 0,28 : 1000 = 000,28

գ) 23,751 : 1000 =000,23751

դ) 19 : 1000 = 00019

3. 10 կգ խնձորի համար վճարել են 24,1 հազար դրամ։ Ի՞նչ արժե այդ խնձորի 1 կիլոգրամը։

2

4. Դիրքային գրառումով գրիր տասնորդական կոտորակը.

ա) 77/10 = 77/1

բ) 19/1000 = 19/1

գ) 467/10 = 46/7

դ) 503/100000 = 50/3

5. Տասնորդական կոտորակը գրիր սովորական կոտորակի տեսքով.

ա) 17,98 = 17/98

բ) 9,001 = 9/1

գ) 87,598 = 87/598

դ) 0,0198 = 19/8

6. Համեմատիր հետևյալ կոտորակները.

ա) 18,5 7,2

բ) 9,28 >÷ 6,9

գ) 8,4 > 0,91

դ) 111,1 < 9,999

1. Առանձնացրո՛ւ անձնանիշ և իրանիշ  գոյականները:
Գունդ, գնդապետ, գնդացիր, Եգիպտոս, եգիպտացի, եգիպտացորեն, թիզ, թզուկ, ձիակառք, կառապան, վաճառատուն, վաճառական, ուղեվարձ, ուղևոր, վերելք, վիրաբույժ, հնդկացի, հնդկացորեն, հայ, Հայաստան, դերբայ, դերասան, հացաբույս, հացթուխ, խոհարար, խոհանոց, լրագիր, լրտես, հետախույզ, հետևանք:

գնդապետ,եգիպտոս,եգիպտացի,թզուկ,կառապան,վաճառական,ուղևոր,վիրաբույժ,հնդկացի,հայ,դերասն,հացթուխ,

խոհարար,լրտես,հետախուզ,

2.Ածանցների օգնությամբ հասարակ գոյականները դարձրո՛ւ անձնանուններ:
Լույս, լեռ, գառ, թագ, նազ, վարս, վարդ, ցող, արծիվ, սաթ, խաչ:
Օրինակ՝ լեռ-Լեռնիկ, Լեռնուհի:

լույս֊Լուսիկ                                                             Եգիպտոս

լեռ֊Լեռնիկ

գառ֊Գառնիկ

թագ֊Թագուհի

նազ֊Նազիկ

վարս֊Վարսիկ

վարդ֊Վարդուհի

ցող֊Ցողիկ

արծիվ֊Արծվիկ

սաթ֊Սաթիկ

խաչ֊Խաչիկ

3.Առաջին շարքի գոյականների հոմանիշները գտի՛ր երկրորդ շարքում և գրի՛ր կողք կողքի:
ա. սարսափ, ավարտ, գրոհ, տանջանք, ծիծաղ, որոշում:
բ.  հարձակում, տառապանք, քրքիջ, ահ, վճիռ, վերջ:

սարսափ֊ահ

ավարտ֊վերջ

գրոհ֊հարձակում

տանջանք֊տառապանք

ծիծաղ֊քրքիջ

որոշում֊վճիռ

ա. հոտ, բողոք, հռչակ, ցավ, վախ, զայրույթ:
բ.   համբավ, կսկիծ, ցասում, գանգատ, բույր, երկյուղ:

հոտ֊բույր

բողոք֊գանգատ

հռչակ֊համբավ

ցավ֊կսկիծ

վախ֊երկյուղ

զայրույթ֊ցասում

4.Յուրաքանչյուր շարքից վերցրո՛ւ մեկական գոյական և կազմի՛ր վեց բարդ գոյական:

ա. գիր, քաղաք, ծով, որս, լեռ, զարկ:

ծով֊ծովահեն,ծովափնյա,ծովակալ,ծովախեցգետին,ծովածոց,ծովախոզուկ
բ.  նկար, շղթա, սեղան, երակ, պետ, գող:

նկար֊ինքնանկար,ծովանկար,գեղանկար,բնանկար,զարդանկար,դիմանկար

ա. մայր, պատկեր, ավազակ, ճակատ, գինի, պար:

մայր- մայրամուտ,մայրաքաղաք, մայրապետ,մայրապաշտ,մայրասեր,քաղաքամայր

բ.  սրահ, մարտ, գործ, խումբ, պետ, տուն:

պետ- հայրապետ, մայրապետ,գնդապետ,ոստիկանապետ, պետբյուջե

5. Առաջին շարքի գոյականներից և երկրորդ շարքի վերջածանցներից հնարավոր բոլոր տարբերակներով կազմի՛ր ածանցավոր գոյականներ:
ա. արհեստ, խմոր, թագ, գազան, հավաք, հեծանիվ, որս, զինվոր, դատ, ճանապարհ, բառ, ներկ, առևտուր, երշիկ, խորհուրդ:
բ.  -անոց, -ական, -արար,- որդ, -ավոր, -արան, -եղեն:

արհեստ- արհեստանոց,արհեստական, արհեստավոր,

խմոր- խմորեղեն

թագ- թագավոր

գազան- գազանանոց

հավաք- հավաքական, հավաքարար

հեծանիվ- հեծանվորդ

որս- որսորդ,որսեղեն

զինվոր- զինվորական

դատ- դատավոր

ճանապարհ- ճանապարհորդ

բառ- բառարան

ներկ-

առևտուր- առևտրական

երշիկ- երշիկեղեն

խորհուրդ-խորհրդավոր

6. Առանձնացրո՛ւ թանձրացական և վերացական գոյականները:
Երամ, հույս, կասկած, պատիվ, վերարկու, ճաշակ, ճաշ, կարոտ, ծխախոտ, գութ, նախանձ, երաժիշտ, բնավորություն, քար, արձագանք, ծառ, հուշ, հուշարձան, վախ, նկար, բողոք, դասագիրք:

Վերացական

հույս,կասկած,պատիվ,ճաշակ,կարոտ,գութ,նախանձ,բնավորություն, արձագանք,հուշ,վախ,բողոք:

թանձրացական

Երամ,վերարկու,ճաշ,ծխախոտ, երաժիշտ, քար,ծառ,հուշարձան,նկար,դասագիրք:

Մի գարնան առավոտ մի  ընտանիք գնացի անտառ և խնջույք արեցին այնտեղ, շատ-շատ լավ էր, նրանք խաղեր եին խաղում։ Իրենց գարնան օրը շատ արագ էր անցնում և նրանք որոշեցին այնտեղ մնալ և նրանց համար շատ հավես էր գարնան օրը իրենց առաջին գարնան ժամանակներ որը անցավ շատ հավես իրանք միշտ շատ զբաղված եին իրենց առաջին անգամներ որը անցկացրեցին իրար հետ այս սրանից հետո նրանք միշտ իրար հետ խնջույք են անում և շատ հավես ա անցնում,այսքանը անցկացրեք շատ ժամանակ ձեր ընտանիքի հետ։

1 задание. Выделите обращения.

1. [Аркадина:] Милый сын когда же начало?

Господа начало! Прошу внимания!.. О вы почтенные, старые тени, которые носитесь в ночную пору над этим озером, усыпите нас! (Чехов)

2. Дорогая моя хорошая чистая будьте моей женой! (Чехов)

3. Горе тебе город Казань едет толпа удальцов собирать невольную дань с твоих беззаботных купцов (Лермонтов).

4. Спящий в гробе мирно спи, жизнью пользуйся живущий (Жуковский).

5. Как любил Кавказ мой величавый твоих сынов воинственные нравы (Лермонтов).

6. Кто волны вас остановил, кто оковал ваш бег могучий! (Пушкин)

7. Не зови меня ты воля не зови в поля! (Блок).

8. Приснись мне на лыжах бегущая Сольвейг не дай умереть не увидев тебя! (Прокофьев)

2 задание. Выберите нужную букву.

Зага(д, т)ка, задви(ж, ш)ка, запове(д, т)ь, изги(б, п), изгоро(д,т)ь, изумру(д, т), книголю(б, п), кра(б, п), лоша(д, т)ка, набе(г, к), надба(в, ф)ка, нахо(д, т)ка, обра(з,с), побе(г, к), подогре(в,ф), сороконо(ш, ж)ка, сортиро(ф, в)ка, черте(ж, ш), боро(д, т)ка, босоно(ж, ш)ка, взгля(д, т), дру(г,к), е(т, д)кий, желе(з, с)ка.

3 задание. Запишите глаголы по образцу.

Образец: вить — вьешь, вьют.

Лить, пить, ждать, звать, спать, сидеть.
Лить-льеш-лют
пить-пьешь-пют
ждать-жьдешь-ждут
звать-завешь-завут
спать-спишь-спять
сидеть-сидишь-сидять

4 задание.Образуйте от слов сущ. при помощи суффиксов и выделите их

.-ец/-иц(а):

хлеб, каша, мороз, книга, сюжет, метель

.-ечк/-ичк: блюдо, семя, пуговица, мельница, Соня.
хлебец кашеа морозец книгиц сыужетц

5 задание. Прочитайте текст. Определите его основную мысль.

«Проливной дождь»

Погода стала меняться. Из-за далёкого горизонта неслись и приближались низкие облака. Солнце выглянуло из-за туч, мелькнуло в голубом просвете и исчезло. Потемнело. Налетел резкий ветер. Он зашумел тростником, бросил в воду сухие листья и погнал их по реке. «Дождь пойдёт», — проговорила Нина. Ветер налетает с новой силой, морщит гладь реки, а потом стихает. Зашуршал камыш, и на воде появились кружки от первых капель. Река покрылась пузырьками, когда сплошной полосой хлестнул проливной дождь. Валерка громко закричал: «Бежим, ребята!» Но вот ветер утих, появилось солнце. Редкие капли дождя падали на землю. Они повисали в траве, и в каждой капле отражалось солнце.

Դասարանական աշխատանք

1. Խաղոսկրը (զառը) գցելիս որքա՞ն է կենտ թիվ բացվելու հավանականությունը։

6/5

2. Դպրոցում քննություն է։ Սեղանին 20 հարցատոմս է դրված։ Աշակերտը չի սովորել միայն մեկ հարցատոմսի հարցերը և շատ է ուզում, որ իրեն այդ հարցատոմսը չընկնի։ Ինչի՞ է հավասար այն բանի հավանականությունը, որ նա երջանիկ հարցատոմս կվերցնի։
20/1

3. Տուփում կա 25 գրիչ, որից 13-ը գրում է կապույտ գույնով, իսկ մնացածը՝ սև:

Որքա՞ն է հավանականությունը, որ պատահականորեն տուփից հանված գրիչը կգրի կապույտ գույնով:
25/13

4. Հաշվիր.

5.  Հաշվիր արտադրյալը.

6/25

10/21

 

6. Հաշվիր արտահայտության արժեքը.

7. Պարզիր, թե արդյո՞ք բրիգադում աշխատող բանվորների թվի և աշխատանքի վրա ծախսած ժամանակի միջև կախվածությունը ուղիղ համեմատական է, հակադարձ համեմատական է, կամ համեմատական չէ:

Պատասխան՝ (ընտրիր ճիշտ տարբերակը)

ա) Կախվածությունը ուղիղ համեմատական է:

բ) Կախվածությունը հակադարձ համեմատական է:

գ) Կախվածությունը համեմատական չէ:

8. Նշիր «ավելորդ» բանաձևը:

ա) b=8:d

բ) vt=48

գ) d=6+3b

դ) 48/v

ե) ab=3

զ) b=3:m

9. Հաշվիր․

ա) |9 – 5 + 4| : |-16 + 14| =6

բ) |25 + 6 – 1| : |-17 + 4 + 8| =-35

10. Լուծիր հավասարումը.

ա) 36 – 9x = 0
x=4

բ) 5x + 2x – 9 = 5

գ) 9x + x + 9 =19

դ) 6x – 1 = x
x=6

ե) 7x – 6 = x

զ) x + 8 = 3x – 4

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Զառը գլորում են և նրա նիստի վրա բացվում է 1,2,3,4,5,6 թվերից մեկը:

Քանի՞ ելք կա, որ նիստի վրա բացված թիվը բաժանվում է 5-ի:
5/1

2. Զառը գլորում են 1 անգամ: Որքա՞ն է հավանականությունը, որ բացված թիվը  փոքր է 5 -ից:
6/5

3. Հաշվիր.

 4. Հաշվիր արտադրյալը.

5. Հետևյալ մեծություններից որո՞նք են ուղիղ համեմատական․

ա) անցած ճանապարհը և արագությունը, եթե ժամանակը հաստատուն է

բ) եռանկյան կողմը և պարագիծը

գ) ուղղանկյունանիստի ծավալը և բարձրությունը, եթե հիմքի մակերեսը հաստատուն է

դ) մարդու տարիքը և հասակը

6. Գիրքն ունի 90 էջ։ Կարդացել են 2 անգամ ավելի շատ էջ, քան մնացել էր կարդալու։ Քանի՞ էջ էր մնում կարդալու։